Numer projektu: 922
Kategoria projektu: Szkoła ponadpodstawowa

SCRIPTA DIVINA. Witraże w obiektach sakralnych powiatu kościerskiego

Dziękujemy za oddanie głosu
Opis pomysłu

Opis pomysłu

Trzynastowieczny francuski filozof Gillaume Durand z Saint-Pourçain, spoglądając na witraże we wznoszonych we Francji gotyckich katedrach, określił je jako "pisma Boże" (scripta divina). W projekcie pragniemy spojrzeć na te elementy wyposażenia obiektów sakralnych z punktu widzenia historii sztuki.
Celem projektu jest stworzenie dokumentacji obejmującej opis zabytkowych witraży znajdujących się w (co najmniej czterech) kościołach powiatu kościerskiego. Najwcześniejsze zachowane witraże na tym terenie pochodzą z przełomu XIX/XX w. Na podstawie dokumentacji uczniowie działający w ramach projektu zaprojektują i zrealizują w szkole wystawę, w której przedstawione zostaną najważniejsze zabytki tej dziedziny sztuki z terenu powiatu kościerskiego. Wskutek działań wykonanych w ramach projektu uczniowie klasy I humanistycznej - uczestnicy projektu (tj. 32 osoby) nabędą umiejętności opracowania specyficznych źródeł historycznych, jakimi są witraże. Nauczą się zatem elementów krytyki źródeł ikonograficznych. W ramach przygotowań do stworzenia plansz przedstawiających historię witraży i ich opis uczniowie nauczą się w sposób estetyczny prezentować wyniki swoich badań. Przewiduje się, że efektem projektu będzie również wzrost wrażliwości i świadomości społeczności lokalnej (w tym przede wszystkim uczniów szkoły, łącznie ok. 600 osób) w zakresie ochrony tego typu zabytkowego wyposażenia kościołów na terenie Kościerzyny i okolic.
Plan działania

Plan działania

1. Poszczególne podgrupy zespołu projektowego opracowują następujące zagadnienia: 1) czym jest witraż?, 2) Ogólna historia witrażownictwa (przedstawienie etapów rozwoju tej dziedziny rzemiosła / sztuki, najważniejsze zabytki sztuki europejskiej), 3)-5) opracowanie historii kościołów objętych badaniami.
2. Badania terenowe - polegają na zebraniu dokumentacji fotograficznej zabytkowych witraży przez podgrupę uczniów mieszkających w pobliżu obiektów z wytypowanymi witrażami.
3. Kwerenda polegająca na zebraniu dla poszczególnych obiektów dokumentacji konserwatorskiej lub dokumentacji powstania witraży w danym kościele. W ramach tego etapu uczniowie podejmą próbę wyszukania innych źródeł wzbogacających wiedzę o witrażach, zwłaszcza już nieistniejących (przede wszystkim starszych fotografii z uroczystości religijnych przedstawiających również dawne wyposażenie kościołów, w tym nieistniejących już witraży). Lider grupy projektowej zapewnia dostęp do fachowej literatury przedmiotu (Biblioteka Gdańska PAN).
4. Opracowanie dokumentacji każdego z obiektów na wzór internetowych baz danych Corpus Vitrearum Polska (http://cvp.baza-witrazy.uj.edu.pl/) i zagranicznych baz danych (http://www.corpusvitrearum.org/).
5. Przygotowanie tekstów i ilustracji wykorzystanych na planszach. Graficzne opracowanie plansz.
6. Wydrukowanie plansz.
7. Zorganizowanie wystawy "Scripta Divina. Witraże w obiektach sakralnych powiatu kościerskiego". Otwarcie wystawy poprzedzi akcja promocyjna za pośrednictwem szkolnej strony facebookowej.
Miejsce i czas realizacji

Miejsce i czas realizacji

Projekt zrealizowany zostanie w I Liceum Ogólnokształcącym im. J. Wybickiego w Kościerzynie. Aby zrealizować jego cele, zaplanowano przeznaczyć niektóre lekcje historii oraz zajęć z wychowawcą. Działania badawcze w ramach projektu obejmą wybrane kościoły na terenie powiatu kościerskiego (kaplica przy Zakładzie Niepokalanego Poczęcia NMP w Kościerzynie, kościół pw. Świętej Trójcy w Kościerzynie, kościół pw. Zmartwychwstania Pańskiego w Kościerzynie, kościoły parafialne w Lipuszu, Starej Kiszewie, Starych Polaszkach, Wielu, Rekownicy, Garczynie). Wystawa będąca ukoronowaniem projektu zostanie zorganizowana w I Liceum Ogólnokształcącym w Kościerzynie.
Etap 1, polegający na kwerendzie źródłowej i bibliotecznej (odpowiada pkt. 1-3 planu działania) - do końca lutego 2020 r.
Etap 2, czyli sporządzenie dokumentacji zabytków i innych cennych obiektów w dziedzinie witrażownictwa (odpowiada pkt. 4 planu działania) - do końca marca 2020 r.
Etap 3, czyli zredagowanie tekstów i ilustracji, graficzne opracowanie plansz (odpowiada pkt. 5 i 6 planu działania) - do końca kwietnia 2020.
Etap 4, czyli zorganizowanie  wystawy (odpowiada pkt. 7 planu działania) - maj-czerwiec 2020 r. oraz wrzesień 2020 r.
Korzyści dla uczniów

Korzyści dla uczniów

Uczestnicy zespołu projektowego będą odpowiedzialni za sporządzenie dokumentacji fotograficznej zabytkowych witraży z terenu powiatu kościerskiego. Zadaniem uczniów jest zapoznać się z metodą dokumentacji poprzez przestudiowanie internetowych baz danych, zwłaszcza międzynarodowych korpusów witraży. Działania w zakresie umiejętności badawczych połączone z nabywaniem umiejętności posługiwania się językiem angielskim/niemieckim. Zadaniem uczniów będzie również poszukiwanie fotografii przedstawiających wnętrza kościołów (niezbędnych do stwierdzenia ewentualnych zmian witraży jako wyposażenia kościelnego) oraz źródeł pisanych przydatnych do opisu witraży (zwłaszcza dokumentacji konserwatorskiej). Lider grupy projektowej zapewnia dostęp do fachowej literatury z dziedziny historii sztuki. Zgromadzone informacje zostaną wykorzystane do stworzenia przez uczestników projektu opisów opublikowanych następnie na planszach. Dzięki temu uczniowie udoskonalą umiejętności strukturyzowania wiedzy oraz jej syntetycznego przedstawiania. Zadaniem specjalnej podgrupy uczestników projektu  będzie zaprojektowanie plansz wystawienniczych.
Podsumowując, za najważniejsze z umiejętności doskonalonych wskutek projektu uważam opanowanie podstawowych zasad badań historycznych (źródłowych) oraz umiejętność współpracy i działania w grupie.
Wykorzystanie grantu

Wykorzystanie grantu

Uzyskanie nagrody pozwoliłoby przede wszystkim na wydrukowanie i stworzenie zaprojektowanych przez uczniów plansz. Wymagane jest tutaj sfinansowanie wydruków wielkoformatowych w profesjonalnej drukarni.
Elementy unikatowe

Elementy unikatowe

Oryginalność pomysłu polega przede wszystkim na tym, że uczestnicy pracować będą na nietypowych źródłach (tj. źródłach ikonograficznych, a także czasami inskrypcjach). Typowy tok nauczania historii przewiduje przede wszystkim pracę na źródłach pisanych. W niniejszym projekcie działamy w obszarze historii sztuki, której tematyka jest niezwykle rzadko uwzględniana w programach nauczania przedmiotów humanistycznych. Co więcej - zadanie poszukiwania starych fotografii uświadomi uczniom, że historia/historia sztuki może badać nawet obiekty zaginione/zniszczone. Wyjątkowość projektu wynika również ze współpracy z innymi instytucjami (Muzeum Ziemi Kościerskiej, które na potrzeby wystawy wypożyczy profesjonalne ścianki wystawiennicze, oraz Biblioteką Gdańską PAN, dzięki której uczniowie będą mieli dostęp do niezbędnej literatury na temat dziejów zabytkowych obiektów sakralnych powiatu kościerskiego). 
Problem badawczy postawiony przed grupą projektową nie był dotąd właściwie przedmiotem jakichkolwiek lokalnych badań historycznych. Sukces wystawy pozwoli w przyszłości zaprezentować ją szerszej społeczności (np. w Muzeum Ziemi Kościerskiej oraz w jednym ze skrzydeł kościoła Świętej Trójcy).

Szkoła

I Liceum Ogólnokształcące im.Józefa Wybickiego

Adres

Krasickiego 2, 83-400 Kościerzyna

Dziękujemy za oddanie głosu
<< Wróć do listy projektów